Ubezpieczenie kredytu na wypadek śmierci

W jaki sposób można dochodzić spłaty kredytu od towarzystwa ubezpieczeń w przypadku śmierci kredytobiorcy, który dodatkowo ubezpieczył się na życie?

W 2017 roku Tomasz Z. zawarł z jednym z banków umowę kredytu hipotecznego. Zgodnie z nią zobowiązał się do wykupienia ubezpieczenia na życie w celu zabezpieczenia spłaty kredytu hipotecznego na wypadek śmierci. Kredytobiorca zawarł taką umowę z jednym z wiodących towarzystw ubezpieczeń.

Tomasz Z. zmarł niespodziewanie w 2020 roku w wyniku choroby wątroby. Po śmierci ubezpieczonego jego żona, Barbara Z., będąca spadkobierczynią, zwróciła się do towarzystwa ubezpieczeniowego o wypłatę należnego świadczenia z tytułu zawartej na tę okoliczność umowy ubezpieczenia kredytu. Ubezpieczyciel odmówił jednak uznania roszczeń i wypłaty świadczenia, powołując się na postanowienie zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), zgodnie z którym nie ponosi on odpowiedzialności w sytuacji, kiedy zgon osoby ubezpieczonej nastąpi w wyniku chorób, które były zdiagnozowane lub leczone w okresie pięciu lat przed wykupieniem ubezpieczenia. Towarzystwo wskazało, że w przedmiotowej sprawie taka okoliczność zaistniała, a do śmierci Tomasza Z. doszło w wyniku chorób, które były leczone we wskazanym czasie.

Ubezpieczyciel swoją decyzję oparł na jednym wpisie w dokumentacji medycznej, mówiącym o tym, że Tomasz Z. kilka lat przed podpisaniem umowy ubezpieczenia kredytu poddał się kontrolnemu USG wątroby. Po wykonaniu badania ubezpieczonemu zalecono wyłącznie przyjmowanie witaminy B12 i skierowano go na morfologię krwi. Od tego czasu wątroba Tomasza Z. nie dawała żadnych niepokojących objawów. Ten wpis wystarczył jednak ubezpieczycielowi do tego, żeby nie wypłacić odszkodowania. Wskutek tej decyzji rodzina zmarłego została zobowiązana przez bank do spłaty pozostałej części kredytu.

Postanowienie zawarte w OWU, wyłączające odpowiedzialność ubezpieczyciela za śmierć ubezpieczonego, jeżeli zgon nastąpił wskutek chorób, które były zdiagnozowane lub leczone w okresie pięciu lat przed początkiem odpowiedzialności towarzystwa, jest tzw. klauzulą abuzywną.

Klauzule abuzywne to inaczej niedozwolone postanowienia umowne. Zgodnie z art. 3851 § 1 Kodeksu cywilnego „postanowienia umowy zawieranej z konsumentem, nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne)”.

W przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni zetknęła się z zastosowaniem przez towarzystwo ubezpieczeń takiego zapisu. W związku z tym zwróciła się do kancelarii odszkodowawczej w celu dochodzenia swoich roszczeń. Po wniesionej reklamacji na decyzję ubezpieczyciela, która nie przyniosła oczekiwanego rezultatu, Barbara Z. – już za pośrednictwem adwokata – zwróciła się do Rzecznika Finansowego z prośbą o podjęcie czynności wyjaśniających w związku z tym, że ubezpieczyciel odmówił wypłaty świadczenia z tytułu śmierci jej męża.

W odpowiedzi Rzecznik Finansowy potwierdził, że towarzystwo ubezpieczeń uchyla się od odpowiedzialności niezasadnie a jako podstawę podał niedozwolone postanowienie umowne. Co więcej, na niekorzyść ubezpieczyciela przemawiało również to, że przy zawieraniu z Tomaszem Z. umowy odstąpił od przeprowadzenia oceny ryzyka medycznego, nie pytając o stan jego zdrowia, leczone choroby itp., co mogło mieć znaczący wpływ na ocenę przez towarzystwo ubezpieczeń ryzyka ubezpieczeniowego. Oprócz niedopełnienia powinności związanych z przeprowadzeniem szczegółowego wywiadu medycznego przez ubezpieczyciela oraz sprzeczności postanowienia umownego z dobrymi obyczajami towarzystwo ubezpieczeń naruszyło również zasady współżycia społecznego.

Mimo prób polubownego rozwiązania sprawy towarzystwo ubezpieczeń nie przyjęło odpowiedzialności za zdarzenie ubezpieczeniowe. tj. śmierć Tomasza Z., i w dalszym ciągu odmawia wypłaty świadczenia. W związku z tym konieczne było wystąpienie z powództwem przeciwko ubezpieczycielowi w celu dochodzenia należnego Danielowi Z. świadczenia. Sprawę w sądzie prowadzi zespół prawny Polskiej Kancelarii Pomocy Poszkodowanym. O jego efektach poinformujemy po zakończeniu sprawy.